Η ιδέα να κατασκευαστεί ο παρών ιστοχώρος προέκυψε όταν ο δημιουργός του, κατά την αναζήτηση συγγενικών του προσώπων στη Βάση Δεδομένων του Ιδρύματος της Νήσου Ελλις (The Statue of Liberty-Ellis Island Foundation), συνάντησε μεγάλες δυσκολίες εντοπισμού τους. Οι δυσκολίες οφείλοντο στην κακή μεταγραφή του περιεχομένου των Βιβλίων Επιβατών των πλοίων κατά το στάδιο της μεταφοράς των στοιχείων από τη χειρόγραφη σε ψηφιακή μορφή. Η κακή μεταγραφή ήταν αποτέλεσμα του γεγονότος ότι η πρωτογενής πληροφορία, αυτή καθ’εαυτή, όπως καταγράφετο στα Βιβλία Επιβατών, ήταν συνήθως δυσανάγνωστη καθ’όσον χειρόγραφη με φυσικό αποτέλεσμα αυτό να δυσκολεύει τη μεταγραφή. Πολύ περισσότερο που οι Αμερικανοί μεταγραφείς ήταν, στην πλειονότητά τους, εθελοντές φοιτητές μη εξειδικευμένοι σε αποκρυπτογραφήσεις ορνιθοσκαλισμάτων.

Αξίζει να αναφερθεί πως οι αμερικανικές αρχές, οι υπεύθυνες για την τήρηση και διαφύλαξη του αρχείου, μολονότι γνωρίζουν πως τα τηρούμενα στο αρχείο στοιχεία είναι εν πολλοίς λανθασμένα και ανακριβή, επιθυμούν τη διατήρηση του αρχείου ως έχει επειδή θεωρείται στοιχείο της εθνικής  κληρονομιάς που δεν επιτρέπεται να “αλλοιωθεί” ούτε μέσω της διόρθωσής του.

Στόχος του ιστοχώρου είναι να βοηθήσει τον καταγόμενο από τον τέως Δήμο Λεύκτρου Μανιάτη, να βρει εύκολα και άμεσα το επώνυμο και το όνομα με τα οποία είναι καταγεγραμμένος ο συγγενής του στο αμερικανικό αρχείο, χωρίς να χρειαστεί να υποστεί την ταλαιπωρία της αναζήτησης.

Δίνοντας στον επισκέπτη του ιστοχώρου μας τα απαραίτητα για την αναζήτηση του συγγενούς του στοιχεία, θα τον διευκολύνουμε να προχωρήσει στον εντοπισμό της πρωτογενούς ψηφιακής πληροφορίας στον ιστοχώρο του αμερικανικού ιδρύματος, το www.ellisisland.org.

 

Στη διάρκεια αυτής της έρευνας ακολουθήσαμε, άλλοτε συνειδητά και άλλοτε τυχαία, μονοπάτια του Διαδικτύου που μάς οδήγησαν στη γνωριμία των πόλεων της Νέας Υόρκης και του Πίττσμπεργκ του τέλους του 19ου και της αρχής του 20ου αιώνα. Αποφασίσαμε, λοιπόν, ο ιστοχώρος να μη περιορισθεί μόνο στη δημιουργία αρχείου των μεταναστών του τέως Δήμου Λεύκτρου που διάβηκαν την πόρτα του Σταθμού Υποδοχής της Νήσου Έλλις, αλλά να προχωρήσουμε και στην παράθεση πληροφοριών και φωτογραφιών (μαυρόασπρων, πάντα) για την Νέα Υόρκη και το Πίττσμπεργκ της εποχής εκείνης. Θέλουμε να πιστεύουμε πως ο επισκέπτης του ιστοχώρου θα νοιώσει, έστω και σε μικρό βαθμό, κάποια από τα συναισθήματα που θα ένιωσε ο άνθρωπός του όταν από το κατάστρωμα του πλοίου αντίκρυζε το Άγαλμα της Ελευθερίας και το Lower Manhattan, ή όταν, μέρες αργότερα, αποβιβαζόταν από το τραίνο στο Πίττσμπεργκ της Πενσυλβανίας και περπατούσε στους δρόμους της πόλης με τον μαύρο από την κάπνα ουρανό και τα μολυσμένα από τα βιομηχανικά λύματα ποτάμια..

 

Η έρευνά μας κράτησε μερικά χρόνια. Στο διάστημα αυτό, πέρα από τις αναζητήσεις στην Βάση Δεδομένων της Νήσου ΄Ελλις, επισκεφθήκαμε αρκετές εκατοντάδες ιστοχώρους από τους οποίους πήραμε στοιχεία για την Αμερική της εποχής εκείνης καθώς και πολλές, μαυρόασπρες οπωσδήποτε, φωτογραφίες εποχής. Στη σπουδή μας να θέσουμε σε λειτουργία τον ιστοχώρο, δεδομένου ότι ο χρόνος φαίνεται να “τρέχει” πιό γρήγορα για τους ηλικιωμένους, οφείλεται το ότι δεν φροντίσαμε εγκαίρως να κρατήσουμε στοιχεία για τους εκατοντάδες τόπους που επισκεφθήκαμε και από τους οποίους κοπιάραμε τις φωτογραφίες. Πολλές είναι από τα φωτογραφικά αρχεία της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου, της Βιβλιοθήκης της Πόλης της Νέας Υόρκης και από το Flickr. Κάποιες είναι των φωτογράφων Jacob Riis, Lewis Hine, Lewis Dold, N.Lazarnick και Harris and Ewing. Άλλες, οι πιό πολλές, είναι ανώνυμων φωτογράφων της εποχής. Είμαστε σίγουροι πως οι περισσότερες είναι ελεύθερες για δημόσια χρήση. Κάποιες, πιθανόν, να προστατεύονται από δικαιώματα ιδιοκτησίας. Ανεξάρτητα, εμείς επιθυμούμε να ευχαριστήσουμε όλους για τη  χρήση αυτών των φωτογραφιών  χωρίς τις οποίες το περιεχόμενο της ιστοσελίδας δεν θα είχε το ενδιαφέρον που, θέλουμε να πιστεύουμε πως, παρουσιάζει τώρα. Άλλωστε, η ιστοσελίδα δεν αποσκοπεί σε οικονομικό όφελος. Βασίστηκε στο μεράκι και τον χρόνο ενός συνταξιούχου και στην επιθυμία του να προσφέρει μικρή υπηρεσία στους συντοπίτες του, και όχι μόνο. Εάν, παρ’ελπίδα, κάποιος ήθελε διαμαρτυρηθεί για παραβίαση τυχόν δικαιώματός του για αποκλειστική χρήση κάποιας φωτογραφίας, ευχαρίστως θα προχωρήσουμε στην αφαίρεσή της.

 

Σταύρος Σωτ. Μπασέας

Νοέμβριος 2010